«Βλέπω τη Γη. Είναι μπλε. Είναι τόσο όμορφη». Αυτές ήταν οι πρώτες λέξεις του ανθρώπου στο διάστημα. Εκπρόσωπός του, ο Γιούρι Γκαγκάριν (Yuri Gagarin), ο πρώτος που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη.
Γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου 1934 στο χωριό Κλούσινο και ήταν γιος ενός εργάτη και μιας αγρότισσας. Στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου βλέποντας ένα πολεμικό αεροσκάφος να πραγματοποιεί αναγκαστική προσγείωση σε ένα χωράφι κοντά στο σπίτι του και στη συνέχεια τους πιλότους να βγαίνουν από αυτό με το στήθος σκεπασμένο με μετάλλια, εντυπωσιάστηκε και αποφάσισε να γίνει πιλότος.
Μετά το Γυμνάσιο ο Γκαγκάριν εργάστηκε σε χυτήριο, στη συνέχεια μπήκε στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Σάρατοφ και στον τέταρτο χρόνο του δόθηκε η ευκαιρία να γίνει πιλότος, ενώ πέταξε μόνος του για πρώτη φορά το 1955. Ακολουθώντας την συμβουλή του εκπαιδευτή του Ντ. Μαρτιάνοφ κατατάχθηκε στην Σοβιετική Πολεμική Αεροπορία, εκπαιδεύτηκε στην Σχολή του Σώματος στο Ορενμποργκ ενώ από την στιγμή που έμαθε για το διαστημικό πρόγραμμα της ΕΣΣΔ έθεσε ως στόχο την συμμετοχή του σε αυτό.
Τον Νοέμβριο του 1957 ο Γκαγκάριν αποφοίτησε ως αριστούχος του Ορενμποργκ, τοποθετήθηκε σε μια βάση στην Αρκτική, ενώ από την στιγμή που η ΕΣΣΔ εκτόξευσε το μη επανδρωμένο
διαστημόπλοιο «Λούνα 1» το 1959, αντελήφθη ότι η ώρα των επανδρωμένων πτήσεων δεν ήταν μακριά. Η αίτησή του για το πρόγραμμα εκπαίδευσης κοσμοναυτών έγινε δεκτή και μαζί με την γυναίκα του Βάλια και την κόρη του Λένοτσκα μετακόμισαν στην «Πόλη των Άστρων» κοντά στην Μόσχα.
Από τους 2.000 πιλότους της σοβιετικής στρατιωτικής αεροπορίας που έλαβαν μέρος στο προκαταρκτικό πρόγραμμα, 200 κατάφεραν να αντεπεξέλθουν στις εξαντλητικές δοκιμασίες, 20 επελέγησαν για εντατική εκπαίδευση, έξι εισήλθαν στο τελικό στάδιο των δοκιμών που διήρκεσε έναν ολόκληρο χρόνο και δύο έδειχναν τις τελευταίες μέρες επικρατέστεροι υποψήφιοι κοσμοναύτες.
Την ώρα της τελικής κρίσεως ο Γιούρι Γκαγκάριν θεωρήθηκε ιδανικότερος για την εκπροσώπηση της Γης στο διάστημα από τον Γκέρμαν Τίτοφ. Το μικροκαμωμένο σώμα του (1.58) ήταν ιδανικό για την διαστημική κάψουλα.
Όταν έμαθε ότι επελέγη για την πρώτη επανδρωμένη πτήση, το συζήτησε με την γυναίκα του όλη την νύχτα με εκείνη να τον διαβεβαιώνει ότι «όλα θα είναι εντάξει εδώ». Λίγο πριν την πτήση του είχε γεννηθεί η δεύτερη κόρη τους που ονόμασαν Γκαλότσκα, δηλαδή «πνοή της άνοιξης».
Μετά από 67 λεπτά σε τροχιά, το προσωπικό ελέγχου πτήσης έδωσε εντολή στο σκάφος να πυροδοτήσει τους κινητήρες επιβράδυνσης και να αρχίσει την είσοδό του στην ατμόσφαιρα. Ο Γκαγκάριν δεν προσγειώθηκε μαζί με την κάψουλα, αλλά χρησιμοποίησε το εκτινασσόμενο κάθισμά του σε ύψος 7 χιλιομέτρων.
Στις 10.55 ακριβώς (ώρα Μόσχας) προσγειώθηκε σώος και αβλαβής σε ένα χωράφι 700 χλμ. νοτιοανατολικά της Μόσχας, κοντά στην πόλη Τακτάροβα, μπροστά στα έκπληκτα μάτια μιας ρωσίδας χωρικής, της κόρης της και μιας αγελάδας.
Η Γη τού επιφύλασσε υποδοχή ήρωα. Χιλιάδες έκθαμβοι Μοσχοβίτες έτρεξαν να παρακολουθήσουν τη μεγαλοπρεπή παρέλαση διάρκειας έξι ωρών που πραγματοποιήθηκε προς τιμήν του στην Κόκκινη Πλατεία.
Παρασημοφορήθηκε σαν ο πρώτος «διαστημάνθρωπος», σαν «ήρωας του σοβιετικού λαού».
Ο Γκαγκάριν έγινε βουλευτής του Ανώτατου Σοβιέτ, ενώ περιόδευσε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και της Αθήνας, ως πρέσβης καλής θελήσεως.
Στις 27 Μαρτίου του 1968, σε ηλικία 34 ετών, σκοτώθηκε. Έλειπε σε εκπαιδευτική πτήση, με το αεροπλάνο του, ένα MIG 15 UTI. Το αεροπλάνο παρουσίασε μηχανική βλάβη και ο Γκαγκάριν είχε δύο επιλογές. Να εκτιναχθεί, και το σκάφος του ακυβέρνητο, μέχρι να πέσει, να ακολουθήσει μια πορεία με κίνδυνο να προσκρούσει σε ένα κοντινό νηπιαγωγείο γεμάτο παιδιά, ή να προσπαθήσει μέχρι τέλους να ανακτήσει τον έλεγχο. Προτίμησε να θυσιαστεί και μέχρι την τελευταία στιγμή πάλεψε να αποφύγει το νηπιαγωγείο...
Η τέφρα του τοποθετήθηκε στο τείχος του Κρεμλίνου.
Μετά την ανακοίνωση της επιλογής του σαν κοσμοναύτη, ο Γιούρι έστειλε ένα γράμμα στη γυναίκα του Βαλεντίνα.
Αξίζει να το θυμηθούμε:
“Γεια σας πολυαγαπημένες μου Βαλέσκα (χαϊδευτικά το Βελεντίνα), Λενόσκα (χαϊδευτικά το Έλενα, όπως έλεγαν τη μεγάλη του κόρη ) και Γκαλόσκα (χαϊδευτικά το Γκαλίνα, όπως έλεγαν την μικρή του κόρη)
Από εδώ που είμαι αποφάσισα να σας γράψω λίγες γραμμές σε ένα γράμμα για να μοιραστώ μαζί σας τη χαρά και την ευτυχία που νιώθω σήμερα. Σήμερα η κυβέρνηση αποφάσισε να με στείλει στο Διάστημα. Θα είμαι ο πρώτος.
Αγαπημένη μου γυναίκα Βαλιούσα, είμαι τόσο χαρούμενος και θέλω και εσύ να είσαι χαρούμενη μαζί μου. Μπορείς να το φανταστείς; Η πατρίδα μου εμπιστεύτηκε , εμένα που είμαι ένας απλός άνθρωπος, ένα τόσο σημαντικό καθήκον. Θα είμαι αυτός που θα χαράξει την πορεία των ανθρώπων στο διάστημα. Γράφουμε ιστορία!, μια νέα εποχή ξεκινά.
Μεθαύριο, είναι η μέρα της απογείωσης. Εσύ εκείνη την ώρα που θα πετάω για το διάστημα θα ζεις και θα κάνεις απλά καθημερινά πράγματα. Το καθήκον που νιώθω στους ώμους είναι βαρύ. Είμαι πολύ αγχωμένος. Μακάρι να είχα την ευκαιρία να βρεθώ για λίγο δίπλα σου, απλά να σου μιλήσω. Αλλά βρίσκεσαι πολύ μακριά. Να ξέρεις όμως ότι εγώ σε νιώθω κοντά μου, στο πλάι μου.
Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στο σύστημα και σε εμένα και είμαι σίγουρος ότι δεν θα αποτύχω. Αλλά ποτέ δεν ξέρεις... Κάποιες φορές συμβαίνει εκεί που είσαι ψηλά να πέσεις και να σπάσεις τον λαιμό σου. Έτσι και τώρα, ένα ατύχημα μπορεί να συμβεί....
Βαλιούσα προσωπικά πιστεύω ότι τίποτε κακό δεν θα συμβεί. Αλλά εάν συμβεί σου ζητώ να το αποδεχθείς Βαλιούσα μου, και να διώξεις τη θλίψη σου. Κανείς δεν είναι ασφαλής. Ατυχήματα μπορεί να συμβούν και ενώ τρέχουμε με το αυτοκίνητο.
Να προσέχεις τα κοριτσάκια μας. Να τα λατρεύεις, σαν να είμαι εγώ. Σε παρακαλώ να τα αναθρέψεις όχι σαν μαμμόθρεφτα, αλλά να τους φτιάξεις προσωπικότητες που θα μπορούν να αντεπεξέλθουν σε οποιαδήποτε δυσκολία της ζωής. Να τις μεγαλώσεις και να γίνουν γυναίκες που θα αξίζουν να ζουν στην νέα Κομμουνιστική κοινωνία μας. Η πατρίδα θα σε βοηθήσει να τα καταφέρεις.
Εάν πάθω κάτι να κοιτάξεις τον εαυτό σου και την προσωπική σου ζωή. Να ζήσεις όπως σου επιτάσσει η καρδιά σου και όπως νιώθεις. Δεν θα έχεις καμία υποχρέωση απέναντι μου. Δεν έχω το δικαίωμα να σου ζητώ κάτι τέτοιο.
Το ξέρω ότι το γράμμα μου είναι υπερβολικά απαισιόδοξο και δεν θέλω. Ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί ποτέ να το διαβάσεις. Δεν θέλω ποτέ να ντραπείς για μένα και να νομίζεις ότι είμαι αδύναμος. Αλλά αν κάτι πάει στραβά θέλω να ξέρεις όλη την αλήθεια. Μέχρι τώρα έχω Έχω ζήσει μια έντιμη, σωστή ζωή και έστω και λίγο νιώθω ότι έχω προσφέρει και έχω υπηρετήσει το λαό της Σοβιετικής Ένωσης.
Όταν ήμουν μικρός στη σχολή αεροπορίας, διάβαζα πάντα τα λόγια του Βαλέρι Γκχάλωφ (σσ: Ο Βαλέρι Γκχάλωφ, ήταν κορυφαίος πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας της ΕΣΣΔ. Εθεωρείτο εκ των κορυφαίων, σχεδόν θρυλικών, πιλότων – δοκιμαστών νέων πολεμικών αεροσκαφών)
που μου έχουν αποτυπωθεί: “Αν είναι να υπάρχεις, τότε φρόντισε να είσαι πάντα Πρώτος”. Και αυτό προσπαθώ να κάνω και πάντα θα το κάνω μέχρι το τέλος.
Βαλέσκα να ξέρεις ότι αφιερώνω την πτήση μου στον λαό μας, στην πατρίδα μας, στην κοινωνία μας και τον κομμουνισμό, στην ανθρωπότητα και στην επιστήμη.
Ελπίζω ότι όλα θα πάνε καλά και σε λίγες μέρες θα είμαστε πάλι μαζί ευτυχισμένοι.
ΥΓ: Σε παρακαλώ να μην ξεχάσεις τους γονείς μου και όποτε μπορείς να τους δίνεις ένα χέρι βοήθειας. Δώσε τους, τους χαιρετισμούς μου και να τους ζητήσεις εκ μέρους μια μεγάλη συγγνώμη. Πες τους να με συγχωρέσουν που δεν τους έχω ενημερώσει για το τι πρόκειται να γίνει, αλλά κάποια πράγματα πρέπει να μένουν μυστικά.
Αυτά είχα να σου γράψω πολυαγαπημένη μου.
ΑΝΤΙΟ
Περιμένω πότε θα σας αγκαλιάσω σφιχτά, ξανά και τις τρεις σας.
Σας φιλώ
10 Απριλίου 1961"
